ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ
(Μεγάλη Παρασκευή Εσπέρας)
Το Μεγάλο Σάββατο επιτελούμε ανάμνηση της ταφής του Σώματος του Χριστού, από το όποιο δε χωρίστηκε η Θεότητα Του και της καθόδου της Ψυχής Του στον Άδη, ενωμένης και αυτής με την παντοδύναμη Θεότητα Του. Εκεί ενίκησε τον Άδη και ελευθέρωσε τις κρατημένες από τον Άδη, ψυχές (όσες, φυσικά, επίστευσαν).
Σήμερα, Σάββατο, ο Κύριος αναπαύεται, όπως ο Θεός αναπαύθηκε μετά τη Δημιουργία των έξι ημερών, «τη ημέρα τη εβδόμη». Το Σάββατο αυτό της εξαήμερης Δημιουργίας και του Νόμου που είχε παραδώσει στους Ισραηλίτες ο Μωυσής, προετύπωνε-προεικόνιζε το Σάββατο του Κυρίου: Την ανάπαυση Του Χριστού στον τάφο. «Υπνοί η Ζωή»(=κοιμάται η ζωή, «η Ζωή εν τάφω»), (γι' αυτό κάθε Σάββατο θυμούμεθα τους κεκοιμημένους και τελούμε Μνημόσυνα).
Την τρίτη ημέρα ενώθηκε πάλι η Ψυχή με το Σώμα και ανέστη ο Κύριος εκ νεκρών(Η τριήμερη ταφή του Κυρίου εξηγείται ως εξής: Πρώτη ημέρα, η Παρασκευή από 3 μ.μ. μέχρι τη δύση του ήλιου. Δεύτερη ημέρα, το Σάββατο, ολόκληρο 24ωρο. Τρίτη ημέρα, από τη δύση του ηλίου του Σαββάτου μέχρι περίπου τα μεσάνυκτα της Κυριακής).
Κατ' αυτό τον τρόπο, η Ψυχή του Κυρίου ενίκησε τον Άδη και το Σώμα ενίκησε το θάνατο, επειδή ήταν ενωμένα με τη Θεότητα Του.
Στην Ακολουθία της βραδιάς ψάλλονται σε τρεις στάσεις και τα λεγόμενα «Εγκώμια» - μικρά και πολύ αγαπητά τροπάρια αγνώστου ποιητή. Πιθανόν να είναι συνθέσεις, του 15ου αιώνα. Μετά τη Δοξολογία γίνεται έξοδος και περιφορά του «Επιταφίου» με το Ιερό Κουβούκλιο.
Παναγιώτης Τσακάρης (θεολόγος)
